#4 ข้อดีของความเศร้า

ความเศร้านั้นก็เหมือนกับอารมณ์ด้านลบอื่นๆ ที่พวกเราพยายามจะกดมันเอาไว้ภายใน ทั้งที่ความเศร้านั้นเป็นอารมณ์หนึ่งที่เกิดขึ้นอย่างมีเหตุมีผล เมื่อเราตั้งมั่นในสิ่งใดสิ่งหนึ่งแล้วต้องผิดหวังนั่นเป็นเหตุที่ก่อให้เกิดความเศร้า เมื่อต้องสูญเสียอะไรบางอย่างไปนั่นก็เป็นเหตุที่ก่อให้เกิดความเศร้า ความเศร้าจึงเป็นอารมณ์ที่มีที่มาที่ไปชัดเจน ถึงแม้ความสุขจะเป็นสิ่งที่พวกเราทุกคนปรารถนา แต่จังหวะของชีวิตบางครั้งก็ก่อให้เกิดความเศร้าไปอยู่บ่อยไป 

แต่ความเศร้านั้นก็ยังมีข้อดีของมันอยู่เช่นกัน ความเศร้านั้นสามาถเป็นปัจจัยที่เราลุกขึ้นมาเปลี่ยนแปลงตัวเอง มองโลกอย่างละเอียดถี่ถ้วนและใช้เหตุผลเป็นสำคัญ 

สำรวจตัวเองว่าความเศร้าที่เกิดขึ้นนั้นมีที่มาที่ไปหรือเปล่า หากความเศร้าของคุณไม่มีต้นเหตุนั่นอาจจะหมายถึงภาวะซึมเศร้าซึ่งมีผลต่ออารมณ์ร้ายแรงกว่าความเศร้าที่เรากำลังจะพูดถึงนี้ วิเคราะห์ว่านั่นคือความเศร้าหรือซึมเศร้าแล้วเรามาดู 4 ข้อดีของความเศร้าที่จะเกิดขึ้นกัน

 

ความเศร้าทำให้ความจำดีขึ้น

หลักจิตวิทยาขึ้นพื้นฐานกล่าวว่า สิ่งที่เราจดจำในอดีตสามารถเปลี่ยนแปลงได้อย่างมากจากข้อมูลที่ผิดพลาดภายหลัง 

อารมณ์สามารถส่งผลต่อความสามารถในการจดจำของเรา มีงานวิจัยที่กล่าวว่าความสุขนั้นทำให้เราจดจ่อและเอาใจใส่กับรายละเอียดรอบตัวน้อยลง ซึ่งนั่นส่งผลให้ในระยะยาวความทรงจำเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้นคุณจะไม่สามารถจดจำรายละเอียดได้อย่างชัดเจน และนั่นเป็นเรื่องง่ายต่อการเกิด “ข้อมูลที่ผิดพลาดภายหลัง” ซึ่งเป็นข้อมูลที่อาจจะไม่ใช่ความจริงแต่ถูกเสริมเติมแต่งมาจากความผิดพลาดในการจดจำ หรือเรื่องราวที่คุณได้รับฟังคนอื่นมาจนทำให้เชื่อว่าคุณเห็นและเกิดขึ้นจริงๆ 

ในขณะที่งานวิจัยชิ้นเดียวกันกล่าวว่าอารมณ์ด้านลบนั้นจะทำให้คุณจดจ่อและใส่ใจกับรายละเอียดได้มากกว่าซึ่งนั้นเป็นเหตุที่ทำให้คุณสามารถจดจำเรื่องราวต่างๆ ได้ดีกว่าโดยไม่มีข้อมูลบิดเบือนที่ถูกเพิ่มเติมมาภายหลัง 

 

ความเศร้าสามารถทำให้การตัดสินใจได้ดีขึ้น

เราทุกคนมีเรื่องให้ตัดสินใจทุกวัยไม่เว้นแต่ละวัน และบางครั้งเราก็ไม่ได้ตัดสินได้ทางที่ดีที่สุดกับตัวเองเสมอไป เพราะบางครั้งเราตัดสินใจไปด้วยอคติ หรือการคาดการณ์ที่ผิดๆ 

ความเศร้านั้นสามารถลดอคติที่เกิดขึ้นจากจิตใจเราได้ ในยามปกติเมื่อเรากำลังต้องตัดสินใจอะไรบางอย่างเราอาจถูกโน้มน้าวด้วยคุณลักษณะเชิงบวกของบุคคลนั้น เช่น หน้าตาที่ดีกว่า การแต่งตัวที่ดีกว่า ความรู้สึกเศร้าสามารถป้องกันไม่ให้คุณลักษณะเหล่านี้เข้ามาโน้มน้าวจิตใจให้เอนเอียง ทำให้คุณสามารถตัดสินใจได้โดยใช้หลักความเป็นจริงเปนเครื่องพิจารณาเท่านั้น รายละเอียดเหล่านี้ทำให้ความเศร้าสามารถทำให้คุณตัดสินใจได้อย่างละเอียดถี่ถ้วนมากขึ้น

ความเศร้าสามารถเพิ่มแรงจูงใจ

เมื่อเรามีความสุขสัญชาติญาณจะทำให้เราพยายามรักษาสิ่งนั้นเอาไว้ให้นานอยู่เสมอ คุณจะรู้สึกเหมือนอยู่ในที่ปลอดภัยและคุ้นเคยและทำให้ไม่มีแรงจูงใจและความพยายามที่จะเปลี่ยนแปลงใดๆ แต่ความเศร้าจะทำให้คุณโหยหาการเปลี่ยนแปลงเพื่อนำตัวเองไปสู่สิ่งที่ดีกว่า คนที่มีความเศร้าจึงมักลุกขึ้นมาเปลี่ยนแปลงหรือทำอะไรใหม่ๆ มากขึ้น

เคยมีการทำลองฉายภาพยนตร์และมอบหมายให้ผู้เข้าร่วมที่มีทั้งภาวะเศร้าและมีความสุขตอบคำถามที่มีเนื้อหายากๆ เกี่ยวกับภาพยนตร์เหล่านั้นโดยไม่จำกัดเวลา เห็นได้ชัดว่าผู้เข้าร่วมที่มีภาวะเศร้านั้นใช้เวลากับการหาข้อมูลเพื่อตอบคำถามมากกว่าและมีอัตราการตอบถูกที่มากกว่าผู้ที่มีความสุข

ในสถานการณ์ที่ท้าทายผู้ที่มีอารมณ์ด้านลบไม่ว่าจะเศร้า หรือตึงเครียด มักมีความพยายามในการแก้ไขปัญหาให้บรรลุจุดหมายมากกว่าผู้ที่มีความสุข ซึ่งนั่นแสดงให้เห็นความความเศร้านั้นส่งผลต่อแรงจูงใจและความพยายาม เพราะส่วนลึกในใจของผู้ที่มีความเศร้านั้นกำลังหวังที่จะเห็นความเปลี่ยนแปลง

 

ในบางกรณีความเศร้าสามารถทำให้คุณมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น

โดยทั่วไปผู้ที่มีความสุขนั้นมักมีการปฎิสัมพันธ์ที่ดีต่อคนรอบข้าง พวกเขาสามารถยิ้ม หัวเราะ และสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตรซึ่งนั่นเป็นการพัฒนาความสัมพันธ์ที่ดีในรูปแบบหนึ่ง

แต่อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์ที่ต้องใช้ความระมัดระวังในการพูดเป็นพิเศษคนที่มีภาวะเศร้านั้นสามารถจัดการกับวิธีสื่อสารได้ดีกว่า

ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น? คนที่มีความเศร้ามักระมัดระวังและใส่ใจรายละเอียดเป็นพิเศษ พวกเขามักวิเคราะห์สถานการณ์อย่างถี่ถ้วนโดยเฉพาะกับบุคคลตรงหน้าที่อยู่ในอารมณ์คาดการณ์ไม่ได้ พวกเขาจะวิเคราะห์โดยใช้สถานการณ์ปัจจุบันเป็นหลักมากกว่าวิเคราะห์โดยนิสัยพื้นฐานของคู่สนทนานั้น ซึ่งนั่นทำให้ในสถานการณ์ที่เปราะบางคนที่มีความเศร้าสามารถจัดการได้อย่างสุภาพและเรียบง่ายมากกว่าในขณะที่ผู่ที่มีความสุขมักใช้วิธีสื่อสารโดยตรงซึ่งนั่นอาจจะสุภาพน้อยกว่า

และยังมีการทดลองอื่นๆ ที่กล่าวได้ว่าคนที่มีความเศร้ามักมีแรงจูงใจมากขึ้น และสามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างเป็นรูปธรรมเพื่อโน้มน้าวจิตใจผู้อื่นได้มากกว่าภาวะปกติ

 

ที่มา
https://greatergood.berkeley.edu/article/item/four_ways_sadness_may_be_good_for_you
https://www.psychologytoday.com/us/blog/compassion-matters/201507/the-value-sadness